Reklama notariuszy i komorników sądowych

Reklama jest wynalazkiem wolnego rynku i skutecznym narzędziem konkurencji. Poza aspektem informacyjnym jej celem jest przede wszystkim promowanie przedsiębiorców i świadczonych przez nich usług. Zgodnie z założeniami uczciwa reklama przynosi korzyści przedsiębiorcom, jak również konsumentom, natomiast reklama bezprawna może prowadzić do powstania rozmaitych szkód i traktowana jest jako czyn nieuczciwej konkurencji.

W przypadku niektórych profesji prawo zakazuje stosowania reklamy

W odniesieniu do niektórych zawodów reklama jest wprost zakazana, co podyktowane jest różnymi względami, w tym przede wszystkim charakterem danej profesji oraz jej szczególnym celem.

Notariusze i komornicy sądowi nie mogą się reklamować

W kontekście zakazu reklamy przyjrzyjmy się bliżej zasadom obowiązującym notariuszy i komorników sądowych. W obu przypadkach obowiązuje zakaz stosowania reklamy. Dlaczego? Odpowiedzi należy upatrywać w tym, że zarówno notariusze, jak i komornicy działają jako tzw. osoby zaufania publicznego. Ponadto komornicy sądowi są funkcjonariuszami publicznymi, natomiast notariusze korzystają z ochrony przysługującej takim funkcjonariuszom. Zakaz reklamy wynika z faktu, że przedstawiciele obu tych profesji działają w imieniu państwa i dokonują czynności urzędowych, chociaż pamiętajmy, że jedni i drudzy są przedsiębiorcami i podlegają wpisowi do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej, a dodatkowo notariusze mogę działać w formie spółek cywilnych lub partnerskich.

Przepisy dotyczące notariuszy

Zgodnie z obowiązującym Kodeksem Etyki Zawodowej Notariusza, uprawianie reklamy osobistej w jakiejkolwiek postaci stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, wobec czego jest niedozwolone. Notariusze nie mogą zabiegać o klientów kosztem merytorycznej jakości czynności i z przekroczeniem przez granic własnego doświadczenia oraz własnej wiedzy fachowej. Informacje na temat notariuszy mogą być przekazywane środkom przekazu jedynie przez organy samorządu zawodowego.

Regulacje dotyczące komorników

Zgodnie z obowiązującym Kodeksem Etyki Zawodowej Komornika Sądowego, stosowanie przez komorników reklamy, w tym osobistej, w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Ponadto komornicy nie mogą w żaden sposób wpływać na wybór komornika przez wierzycieli, korzystać z pośredników, czy też inspirować lub redagować relacji medialnych dotyczących czynności służbowych ze swoim udziałem.

Nieuczciwa konkurencja

W obu przypadkach reklamowanie się jest czynem nieuczciwej konkurencji, przez co przepisy rozumieją działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które stanowi zagrożenie lub naruszenie interesów konsumentów lub przedsiębiorców. W rezultacie uprawianie przez notariuszy i komorników reklamy może prowadzić nie tylko do ich odpowiedzialności dyscyplinarnej, ale także cywilnoprawnej, w tym również odszkodowawczej na gruncie przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Komornicy i notariusze, a strony internetowe

Komornicy mają prawo do informowania o wykonywaniu zawodu i prowadzonej przez siebie kancelarii, ale wyłącznie za pośrednictwem strony internetowej. Informacja ta nie może jednak wprowadzać w błąd, mieć charakteru oferty, dotyczyć innych komorników oraz zawierać elementów porównawczych. 

Jeszcze niedawno, bo na gruncie przepisów ze stycznia 2015 roku, strony internetowe notariuszy mogły być tworzone i prowadzone wyłącznie przez Krajową Izbę Notarialną. Obecnie notariusze są uprawnieni do korzystania z usług dowolnych operatorów, niemniej ich strony internetowe mogą mieć wyłącznie informacyjny charakter.

Content marketing i social media

Co ciekawe, Kodeks Etyki Zawodowej Notariusza wprost wskazuje, że notariusze są uprawnieni do korzystania z Internetu, w tym również z portali społecznościowych, jednakże powinni to robić w sposób gwarantujący oddzielenie wykonywania zawodu od swoich spraw prywatnych i innej działalności zawodowej lub społecznej. W mojej cenie należy przyjąć, że notariusze mogą ponadto pisać specjalistycznego bloga, jednak pod warunkiem, że będzie on dotyczył np. czynności notarialnych, czy kwestii prawnych związanych z notariatem, a nie odnosił się ściśle do danego notariusza i prowadzonej przez niego działalności. Przeglądając strony internetowe, stosunkowo często można spotkać się z blogami notariuszy.

Wspomniane kwestie nie zostały uregulowane w odniesieniu do komorników. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że są oni funkcjonariuszami publicznymi, ich działalność w sieci powinna być powściągliwa. Jeżeli aktywność w mediach społecznościowych, to tylko bez związku z wykonywanym zawodem. Pisanie bloga uznałbym raczej ze niedopuszczalne, co zdaje się z resztą potwierdzać praktyka wskazująca, że komornicy nie korzystają z tej formy aktywności. Dopuszczalne jest natomiast informowanie na stronach internetowych np. o rodzajach czynności notarialnych, wysokości opłat, czy zamieszczenie wzorów dokumentów, z których można korzystać w toku egzekucji.